ناصرالدین شاه

ناصرالدین شاه، شاه مقتدر قاجاری بود که در زمان او صدر اعظمش امیر کبیر در حمام فین کشته شد.
می‌گویند یکی از اولین عکاس‌های ایرانی بوده. او به سفر فرنگ علاقه داشته و منشاء ساخت فیلمهای زیادی پس از انقلاب بوده است. در تازه‌ترین آن، در سال ۱۴۰۱، سریال جیران بر اساس عشق ناصرالدین شاه به خدیجه تجریشی ساخته شده است.

ناصرالدین شاه قاجار، پس از محمدشاه به سلطنت در ایران رسید. 

او پیش از پادشاهی، قبله عالم، سلطان صاحبقران،، پیش از پادشاهی ناصرالدین میرزا و پس از کشته شدنش بعد از ۵۰ سال پادشاهی، شاه شهید خوانده می‌شد. 

عنوان صاحبقرانی او به خاطر این است که ۵۰ سال سلطنت را تجربه کرد. تجربه‌ای که هیچ پادشاهی در سراسر تاریخ ایران نتوانسته داشته باشد.او در آستانه جشن ۵۰ سالگی سلطنت خود توسط میرزا رضای کرمانی، با تحریک تلویحی سیدجمال‌الدین اسدآبادی کشته شد. 

ناصرالدین شاه تنها پادشاهی است که برای تماشا و درک تمدن غرب به اروپا رفت. امیرکبیر در دوره ناصرالدین شاه، سیدعلی‌محمد باب، موسس آیین بابی را کشت و ناصرالدین شاه هم امیر کبیر، صدر اعظم خود را. 

ناصرالدین شاه متولد یکی از روستاهای توابع اسکو در آذربایجان، به نام کهنمو بود. سومین فرزند محمدمیرزا و ملک جهان خانم (مهد علیا) بود. پدرش از ایل قوانلو و مادرش از دولوهای ایل قاجار بود. فرمان ولیعهدی ناصرالدین میرزا در تبریز خوانده شده و رقبای جدی داشت. برادران محمدشاه، عموهای ناصر، به خاطر سن پایین او، ولیعهدی‌اش را زیر سوال می‌برند. رقابت‌ّای داخل ایلی هم باعث می‌شد آصف‌الدوله، دایی او که از دولو ها بود سعی می‌کرد از ولیعهدی‌اش جلوگیری کند اما در نهایت با حکم کفالت قهرمان میرزا به کفالت آذربایجان، او ولیعهد ایران شد. 

ناصرالدین شاه به سفر علاقمند بود. اولین مسافرت او، رفتن به ایروان برای ابلاغ تهنیت پدرش به نیکلای بود. تزار، ولیعهد را روی زانویش می‌نشاند و به او انگستری الماس می‌بخشد. 

در دوره بیماری نقرس پدرش، محمد شاه، ایران درگیر شورش‌ها بود و در دوره انتقالی حکومت به شاه جوانِ جدید، عملا مدیریت کشور در دست مهد علیا، ملک‌جهان‌خانم، مادر ناصرالدین شاه بود. یکی از مقتدرترین زنان در طبقه حاکم در قرن‌های اخیر ایران.

صدراعظم او امیرکبیر مشهور است. در دوره ناصرالدین شاه و امیرکبیر، اتفاقات فراوانی مثل انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه، تاسیس دارالفنون، آشنایی با تمدن غرب، ورود عکاسی به ایران و مانند آن رخ داد. مدرسه‌ها و تالارهای نمایشی ساخته شد. 

ناصرالدین شاه توانست هرات را محاصره کند و با سفیر بریتانیا مذاکرات را آغار کند. 

داستان‌های عاشقانه ناصرالدین شاه هم منبع کتاب‌ها و سریال‌ها شده است. محسن مخملباف ناصرالدین شاه آکتور سینما را ساخته است، علی حاتمی اثر درخشانی مثل سلطان صاحبقران را ساخته است و در طی سالهای اخیر، اثری مبتذل به نام قبله عالم هم روانه سینمای خانگی شده است. در ماه اخیر هم سریال جیران، که حکایتی بر اساس داستان واقعی عشق او به جیران، خدیجه تجریشی است مورد استقبال قرار گرفته است. 

حکایت واقعی عشق ناصرالدین شاه به جیران را می‌توانید از طریق پیشخوان کتاب به صورت قسمت به قسمت بشنوید.